با کامران دیبا بیشتر آشنا شوید.-قسمت سوم-

مبانی فکری ونظری : کارهای دیبا در دوره ی 12 ساله فعالیتش

در ایران نمایانگر علاقه ی خاص او به وجوه اجتماعی معماری

یا به تعبیر خود او " معماری انسانی " است. منظور او از

معماری انسانی کار متعهد و سودمند برای جامعه و مردم بود.

علاقه ی بسیار او به طراحی شهری ، شهرسازی و باغ سازی نیز

از همین گرایش فکری سرچشمه گرفته است . در واقع ، او تمایلی به

طراحی بناهای خصوصی نداشت ( تنها کار خصوصی او طراحی منزل

شخصی دوستش پرویز تناولی پیکره ساز بود )و تمامی توجه اش به

طراحی ساختمانهای عمومی و فرهنگی عام المنفعه و مسکن انبوه معطوف

بود که در اغلب آنها نقش ایده ساز و برنامه ریز را هم بازی می کرد.

خود او می گوید :" دلم نمی خواست برای طبقات بالا ویلا طراحی کنم.

در آن هنگام اعتقاد داشتم که معماری ، به خصوص در ایران ، عملاً

فقط در خدمت طبقه ی بورژوا و دولتمندان جامعه است و از طریق

شهرسازی بهتر می توان در جهت برآوردن نیازهای جامعه گام برداشت .

به همین دلیل بود که پس از اتمام تحصیل در رشته ی معماری ، فوق لیسانس

جامعه شناسی گرفتم و در طراحی شهرکلمبیا (بین واشنگتن و بالتیمور )

مشارکت کردم . "

حساسیت های اجتماعی و علاقه ی دیبا به شهرسازی علاوه بر جنبه های

زیبایی شناسی سنتهای معماری شهرسازی ایرانی ، علاقه و احترام به

این سنتها را در او برمی انگیخت، اما بر خلاف حسن فتحی که در مقابل

گرایشهای مدرن ایستاد ، دیبا با قبول مدرنیسم و تجدد ، به جستجوی

سنت گرایی رئالیستی یا واقع گرا برآمد. دیبا با الگوبرداری از مدلهای زندگی

بورژوازی غرب برای جامعه ایرانی مخالف بود و می کوشید پیوندی میان مدرنیسم

و سنتهای ایرانی برقرار کند . او در کتاب معماری اسلامی چیست؟ دیدگاه

خود را در این زمینه توضیح می دهد. به اعتقاد او معماری و شهرسازی

نیویورک و هنگ کنگ نمی توانستند و نمی توانند الگوی معماری و شهر سازی

ایرانی قرار گیرند ، چرا که وسعت زمین ، مناسبات اجتماعی و رابطه ی ایرنی

با خاک و آسمان چنین الگوبرداری هایی را برنمی تابد .